آیا دندان پزشکان عمومی حق انجام درمان های تخصصی ارتودنسی را دارند

در این مسئله باید ۲ مبحث را از هم جدا کرد. بحث اول مشکلات دندانی است که در هر سنی قابل درمان است. بحث دوم مشکلات فک و صورت و روابط ۲ فک با هم است. بهترین زمان پیشگیری و حل مشکلات فکی و اسکلتی سنین بین ۱۲ تا ۶ سالگی است چون با اتمام دوره بلوغ رشد اسکلت فک و صورت هم به پایان می‌رسد در نتیجه معالجه بیمار با عمل‌های جراحی پیچیده امکان‌پذیر می‌شود و این خود موجب هزینه بالای درمان خواهد بود. توصیه می‌شود کودکان با افتادن دندان‌های شیری و رویش اولین دندان‌های دائمی تحت نظر متخصصان ارتودنسی قرار بگیرند اما بهترین زمان درمان‌های ارتودنسی  که به سیم‌های نگین‌دار در بین مردم معروف شده است ۱۳-۱۲ سالگی است.

به جز بعضی سازمان‌ها و شرکت‌ها مانند شرکت نفت و نیروهای مسلح، سازمان‌های بیمه‌گر عام هیچ‌گونه تعهدی در این زمینه نداده‌اند. در این میان سازمان نظام پزشکی در کنار وزارت بهداشت و انجمن‌ها تنها می‌تواند طرح موضوع کند و دلایلش را برای شورای عالی بیمه و کارگروه‌های مجلس اعلام کند. به همین منظور فعالیت‌ها و همکاری‌هایی با وزارت بهداشت صورت گرفته است و مراحل بعدی آن در اختیار شورای عالی سلامت، شورای عالی بیمه و مجلس شورای اسلامی است. در سراسر کشور نیز برای کسانی که وسع مالی ندارند دانشکده‌های پزشکی که بخش ارتودنسی داشته باشند، درمان‌های ارتودنسی با هزینه بسیار کمی انجام می‌گیرد.

متاسفانه این مورد که باعث نارضایتی متخصص ارتودنسی شده ناشی از خلاء قانونی است که با توجه به علم روز، قانون ما پیشرفت نکرده است. در سال ۱۳۴۸ کار دندان‌پزشک و دندان‌ساز از هم تفکیک شد و کار دندان‌پزشک به این صورت تعریف شد که دندان‌پزشک اختیار دارد تمام درمان‌های دندان‌پزشکی غیر از جراحی‌های بیمارستانی را انجام دهد. از سال ۴۸ تاکنون به‌طور قطع در علم پزشکی تغییرات و پیشرفت‌های چشم‌گیری داشتیم اما قوانین با پیشرفت علم تغییری نکرده‌اند.
به خاطر همین دندان‌پزشکان عمومی، تمام درمان‌هایی را که در مطب انجام می‌شوند حق خود می‌دانند اما بخشی از قوانین که دهه اخیر در سازمان نظام پزشکی مصوب شده این است که شاغلان به حرف پزشکی در رشته‌ای مجاز به فعالیت‌اند که دوره‌های آموزشی آن را در دانشگاه یا دوره‌های مصوب گذرانده باشند. پس غیر از درمان‌های پیشگیرانه که دندان‌پزشکان عمومی در دوره ۶ ساله دانشگاه گذرانده‌اند بنا به این قانون مصوب اگر دوره‌های مصوب را نگذرانده باشند حق انجام درمان‌های تخصصی ارتودنسی را ندارند. نکته مهم اینجاست که در سطح کشور دوره آموزشی ارتودنسی مورد تائید وزارت بهداشت نداریم!

همان‌طور که گفتم عدم وجود قانون یا وجود قانون بدون نظارت بر اجرای آن عامل اصلی این مشکلات است در این راستا سازمان نظام پزشکی قطعا باید در این امر نظارت داشته باشد اما با توجه به حجم عظیم فعالیت‌های در دست اجرا، هنوز قادر به انجام این مهم نشده است.

بحث نظارت بر نوع درمان بیماران نه‌ تنها در رشته ارتودنسی، بلکه در هیچ رشته پزشکی در هیچ جایی وجود ندارد! البته این امر سلیقه‌ای هم نیست بلکه دانش‌آموخته این رشته، براساس پایه علمی که دارد تصمیم می‌گیرد که به‌طور مثال دندانی کشیده شود یا نه. در بحث تعرفه‌گذاری متاسفانه تاکنون، تعرفه مصوبی در بخش ارتودنسی نداشتیم و این هم به دلیل ویژگی درمان طولانی‌ مدت بیمار و تفاوت طرح درمان در بخش ارتودنسی است. البته طی ماه‌های اخیر، برای هماهنگی و یکسان‌سازی بیشتر قیمت‌ها و نه تعیین دقیق تعرفه به نتایج خوبی رسیده‌ایم.