احتمالا برایتان پیش آمده که وقتی به دلیل دندان درد یا انجام انواع ارتودنسی دندان، کامپوزیت و … به دندانپزشک مراجعه کرده بودید و دندانپزشک جهت بررسی وضعیت دندانهای شما و همچنین میزان پوسیدگی و نظم آنها عکس opg دندان را تجویز کرده است. اما سوالی که در ذهن تمام بیماران وجود دارد این است که: عکس opg دندان چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟
عکس opg دندان چیست؟
عکس opg که مخفف عبارت Orthopantomagram است و در بسیاری از موارد به آن پانورکس (Panorex)هم گفته می شود، نوعی معاینه و روش تشخیصی است که متخصص یا دندانپزشک برای انالیز وضعیت دندان ها و فک شما به کار می برد؛ این اسکن که توسط تابش اشعه ایکس ایجاد می شود دندانپزشک را قادر به بررسی استخوان گیجگاهی (TMJ) و تمامی دندان های ظاهر شده و نهفته می نماید و در نتیجه پزشک با بررسی جزئیاتی که عکس OPG در اختیار او قرار می دهد قادر به تشخیص و درمان خواهد بود. تصویربرداری پارانومیک از دندان های فک بالا و فک پایین و نمای دو بعدی که از وضعیت دندان های فاصله بین دو گوش و همچنین دندان های عقل نهفته در اختیار پزشک قرار داده می شود نقش بسیار مفیدی در روند تشخیص و درمان پزشک دارد.
آیا عکس opg دندان همان رادیولوژی معمولی دندان است؟
این دو روش تشخیصی تفاوت های زیادی با هم دارند در روش رادیولوژی معمولی از یک یا چند دندان در زوایای مختلفی عکس برداری می شود ولی عکسبرداری opg دندان شامل تصویری کامل از تمام دندان های گوش تا گوش فرد و همچنین وضعیت فکین فرد است. مزیت دیگری که عکس opg دندان برای پزشک، دارد این است که به کمک آن می تواند هر مشکلی که در هر قسمتی از حفره دهان و مفصل گیجگاهی و فکی فرد وجود دارد را به آسانی مشاهده کندو راجع به روش درمان آنها تصمیم بگیرد. از طرفی مزیت رادیولوژِی معمولی این است که پزشک به کمک آن می تواند یک یا چند دندان را به طور جزئی تر بررسی کند به همین دلیل در مواقع لزوم هر دو روش درمانی کاربرد وسیعی در تشخیص دندانپزشکان دارد.
عکس opg دندان چه کاربردهایی دارد؟
عکس opg دندان اطلاعات بسیار ارزشمندی را از سینوس ها و وضعیت دندان ها و همچنین ناهنجاری های فکین در اختیار پزشک معالج قرار می دهد. لذا دارای کاربردهای بسیار بیشتری نسبت به عکس برداری معمولی است.
در ذیل به مهم ترین کاربردهای این روش تشخیصی اشاره خواهد شد:
- به کمک عکس opg دندان متخصص قادر خواهد بود که با دقت بسیار بیشتری برای انجام انواع درمان دندان عمل کند.
- دندانپزشک می تواند به کمک عکس opg دندان موارد لازم را به صورت بصری و قابل درک به بیمار خود توضیح دهد.
- تشخیص بیماری های پیشرفته ی پریودنتال
- تشخیص وجود یا عدم وجود تومورهای دهانی و فک و همچنین سرطان دهان
- پوسیدگی و خرد شدن دندان ها
- تشخیص اختلالات مفصل گیجگاهی فکی یا TMG
- بررسی دندان عقل و تصمیم برای کشیدن یا نگه داشتن آن
- بررسی وضعیت حفرات سینوسی فرد و تشخیص بیماری سینوزیت
- بررسی کیست های فکی
- بررسی وضعیت دندان ها قبل از کاشت یا ایمپلنت دندان
- جراحی فک و چانه
مزایا و عوارض عکس opg دندان چیست؟
- در این روش تشخیصی دوز بسیار محدودی از اشعه ایکس به بدن بیمار تابانده می شود
- بیمار در طی انجام مراحل این روش تشخیص درد و ناراحتی حس نمی کند
- برخی از بیماران توانایی باز کردن کامل دهان خود را ندارند خوشبختانه عکسبرداری opg دندان برای این دسته از بیماران نیز کاربرد دارد
- برای گرفتن عکس opg دندان زمان زیادی نیاز نداریم
- تمامی دندان های فک بالا و پایین در یک تصویر واحد در اختیار پزشک قرار می گیرند.
عوارض عکس opg دندان، تا کنون عوارضی از این نوع تصویر برداری دندان ها مشاهده نشده است.
چگونه عکس opg دندان گرفته می شود؟
دستگاه opg دندان از دو بخش تشکیل شده است:
بخش اول شامل لوله اشعه X، لوله اشعه X که توسط یک آشکارساز در طرف مقابل قرار می گیرد پرتوهای اشعه X از بدن عبور کرده و تصویر کوچکی را روی فیلم عکاسی ضبط می کنند. قبل از عکس برداری نیاز است که گردنبند عینک و تمامی زیورآلات فلزی خود را در آورید؛ چرا که ممکن است در تصویر برداری صحیح دستگاه اختلال ایجاد شود.
در مرحله بعد از شما درخواست می شود که مقابل دستگاهی قرار بگیرید وتکنسین دستگاه، سر شما را در محل مورد نظر قرار خواهد داد بعد از شما خواسته می شود که به آرامی قطعه دهانی استریل شده ی دستگاه را گاز بگیرید لازم به ذکر است عکسبرداری opg دندان هیچ دردی ندارند. و نباید در حین عکس برداری تنش داشته باشید و همچنین اصلا تکان نخورید.