سن مناسب ارتودنسی کودکان

مناسب ترین سن ارتودنسی

ردیف بودن دندان ها علاوه بر زیبایی ظاهری برای بهبود جویدن، صحبت کردن و کاهش استرس های روانی ناشی از تعامل با دیگران مفید است. دندان های موجود در فک در موقعیت طبیعی به صورت دو قوس فک بالا و پایین به طوری قرار می گیرند که عمل جویدن و آسیاب کردن غذا به بهترین نحو ممکن شود بنابراین هرنوع انحراف از این موقعیت طبیعی دندانها باعث ایجاد مشکلاتی می شود که ضرورت ردیف کردن یا اصلاح موقعیت دندانها را ایجاب می کند و این عمل با درمانهای ارتودنسی میسر می شود. البته درمان های ارتودنسی فقط به ردیف کردن دندانها محدود نمی شود و به تغییر یا هدایت رشدی استخوان های فک بالا و پایین نیز مربوط می شود.

مشکلات ارتودنسی در چه سنی قابل تشخیص است؟

اغلب مشکلات ارتودنسی در هفت سالگی زمانی که بیشتر دندانهای دائمی جلویی در آمده اند خود را نشان می دهند البته امکان تشخیص برخی از مشکلات در سنین پایین تر نیز وجود دارد. زمانیکه ساختمان صورت در حال رشد است درمان ارتودنسی راحت تر و ساده تر انجام می شود و در زمان کمتری موفقیت بالاتری خواهیم داشت اما اگر این زمان سپری شود تصحیح روابط به زمان و انرژی بیشتری نیازدارد. البته در سنین بالاتر بیشترین هدف درمان مرتب کردن دندان ها و در سنین پایین تر بیشتر هدف درمان رفع اختلالات فکی است. بنابراین سن بیمار از این نظر اهمیت دارد که به ما نشان می دهد که جه امکاناتی برای درمان در اختیار داریم.

مزایای درمان ارتودنسی اطفال

• افزایش اعتماد به نفس با بهبود زیبایی صورت
• تامین فضا برای دندانهای در حال رویش یا نامنظم
• ایجاد تناسب صورتی از طریق هدایت رشدی فک
• کاهش ریسک شکستن دندانهای بیرون زده جلویی
• حفظ فضای دندانهای دائمی نروییده
• کاهش احتمال کشیدن دندان
• کاهش احتمال نیاز به جراحی فک
• ارتقاء سلامت لثه و نسوج نگهدارنده دندان ها
• کاهش طول درمان با دستگاههای ثابت

اولین معاینه ارتودنسی در چه سنی است؟

معاینه اولیه ارتودنسی برای تشخیص ناهنجاری های دندانی فکی بهتر است در سن هفت تا هشت سالگی انجام گیردو این کار باید توسط متخصص ارتودنسی انجام گیرد. ممکن است شروع درمان ارتودنسی در ۷سالگی ضروری نباشد اما معاینه دقیق در تعیین بهترین زمان شروع درمان کمک می کند. مداخله ماهرانه در الگوی رشد بیمار می تواند باعث هدایت رشد و تکامل شده و از بروز مشکلات شدیدتر در این دوره جلوگیری کند. بنابراین شروع درمان های اسکلتال ارتودنسی مربوط به ۷سالگی به بعدمی باشد همچنین بهترین سن درمان ارتودنسی با دستگاههای ثابت حدود ۱۲سالگی به بعداست.

مدیریت رویش دندانهای دائمی

درمان ارتودنسی در کودکان، با عنوان ارتودنسی مداخله گر (interceptive orthodontics) شناخته می شود. مداخله ممکن است از سن ۶ یا ۷ سالگی آغاز شود. در این سن دندانها هنوز در حال تکامل هستند. فک نیز در حال رشد است. این به آن معناست که مشکلات معینی از قبیل کراودینگ (نامرتبی دندانها) ممکن است آسانتر برطرف گردند.
قبل از درآمدن دندانهای دائمی ممکن است بتوان به آنها کمک کرد در موقعیت بهتری رویش پیدا کنند. مثلا” به طور شایع دیده می شود که قوس دندانی برای جا دادن تمامی دندانها کوچک است. چند دهه قبل، راه حل کراودینگ تقریبا” همیشه کشیدن چند دندان دائمی بوده است و سپس از ارتودنسی ثابت برای قرارگیری صحیح دندانها کنار یکدیگر کمک گرفته می شده است.

مداخله زودهنگام از این مزیت که فک کودک در حال رشد است به خوبی استفاده می کند. به عنوان مثال، ابزاری با عنوان پالاتال اکسپندر ممکن است جهت افزایش عرض فک بالا بکار رود. با ایجاد اندازه مناسب قوس دندانی، شانس بیشتری برای رویش دندانهای دائمی در موقعیت بهتر وجود خواهد داشت. گاهی احتمال دارد با وجود رویش تمامی دندانها، همچنان نامرتب هستند. در این قبیل کیس ها، ممکن است لازم باشد برخی دندانهای دائمی به منظور تأمین فضای بقیه دندانها کشیده شوند.

درمان مشکلات فکی توسط دستگاه های ارتودنسی

زمان درمان کاملا وابسته به نوع ناهنجاری و شدت مشکل بیمار می باشد. اگر سن بیمار کمتر باشد درمان راحت تر، کوتاه تر و موفقیت آمیزتر خواهد بود. اگر متخصص ارتودنسی در بیمار مشکل فکی را تشخیص دهد باید با کمک دستگاههای ارتودنسی مشکل فکی بیمار درمان شود چرا که در صورت عدم درمان در زمان مناسب، دیگر نمی توان مشکل بیمار رابا ارتودنسی به تنهایی درمان کرد و امکان نیاز شخص به جراحی بالا می رود. همچنین با افزایش سن بیمار درمان ها باید محافظه کارانه تر انجام شود. معمولا پس از 30 سالگی اندکی تحلیل استخوان در فک روی می دهد و متخصص ارتودنسی باید نسبت به نحوه درمان و انتخاب نوع درمان و وجود محدودیت ها به بیمار اطلاع کافی بدهد.

بنابراین سن ارتودنسی مساله بسیار مهم و حائز اهمیتی است که باید به آن توجه کرد. ویزیت به موقع در درمان ناهنجاری های دندان و فک بسیار اهمیت دارد ولی اگر بیمار دارای مشکل فکی نباشد و فقط دندانهای او نیاز به مرتب شدن داشته باشد، آن موقع می توان درمان را در هر سنی انجام داد اگرچه در چنین شرایطی نیز بهتر است درمان قبل از بلوغ شروع شود.
سن ارتودنسی برکیفیت درمان تاثیر شگرفی خواهد گذاشت همانطور که درمان ارتودنسی برسلامت دندانها تاثیر گذار است.

بررسی وضعیت رشد فک

ارتودنسی زودهنگام همچنین می تواند در مواردی که قوس های دندانی و فکین در موقعیت صحیح قرار ندارند مفید باشد. دستگاههای فانکشنال ممکن است سبب رفع کامل یا بهبود این مشکلات گردند. درمان بیشتر در آینده معمولا” مورد نیاز است ولی احتمالا” دوره کوتاهتر و پیچیدگی کمتر خواهد داشت.

ارتودنسی دو فازی

“مهم است در نظر داشت کودکانی که درمان ارتودنسی مداخله گر (interceptive) دریافت می کنند عموما همچنان در آینده نیاز به ارتودنسی خواهند داشت.” دکتر کَنگیالوسی ضمن عنوان این نکته افزود “در هر حال این درمان زودهنگام ممکن است در مواردی سبب کوتاه شدن و تسهیل درمان ارتودنسی در آینده گردد. به این روش در اصطلاح معمول، درمان دو فازی گفته می شود.

اندیکاسیون های ارتودنسی زودهنگام

ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که درمان زودهنگام ارتودنسی برای تمامی مشکلات ارتودنسی صورت نمی گیرد. در واقع، ممکن است در کیس های معینی کمک کننده باشد. دو وضعیت که نیاز به مداخله زودهنگام دارند کراس بایت و جلو بودن بیش از اندازه دندانهای جلویی بالا می باشد. یک کراس بایت می تواند سبب شود که فکین نامتناسب رشد کنند. دندانهای جلویی هم که به میزان زیاد پیش آمده باشند، ممکن است در جریان یک حادثه مانند زمین خوردن بشکنند یا آسیب ببینند.

ضربه دیدن فک پایین در کودکی از عوامل وقوع ناهنجاری در دندان کودکان

ناحیه ای از فک پایین که با جمجمه مفصل می شود بسیار آسیب پذیر و حساس است. ضربه ای جزئی ممکن است سبب شکستگی این ناحیه گردد. شکستگی رخ داده ممکن است کاملا” بدون علامت یا همراه با علائم جزئی باشد. به عنوان مثال به زمین افتادن کودک حین دوچرخه سواری، لب پریدگی یک دندان و مختصری درد و گریه کردن کودک ممکن است تنها علائم باشند. خوشبختانه در تعداد زیادی از کودکان که دچار این آسیب می شوند مشکلی در زمینه رشد فک پایین رخ نمی دهد. اما تعدادی از کودکانی که دچار مشکلاتی از قبیل تکامل ناقرینه فک پایین و انحراف فک و یا کوچک ماندن فک پایین نسبت به فک بالا می شوند. در صورت تشخیص به موقع و اتخاذ تدابیر درمانی مناسب از بروز مشکلات جدی می توان پیشگیری نمود.