آیا ارتودنسی جایگزین دارد؟
ارتودنسی تنها راه درمان اصولی و پایه ای برای اصلاح مشکلات پیچیده فک و دندان ها می باشد اما گاهی برخی از افراد تحمل دستگاههای ارتودنسی را ندارند و همچنین ظاهر دستگاه های ارتودنسی برایشان قابل تحمل نیست و یا اینکه مدت طولانی درمان را نمی پذیرند که در این مواقع با مشورت پزشکان متخصص می توانند از درمان های جایگزین استفاده کنند. تخصص های ارتودنسی و ترمیمی هردو از تخصص های دندانپزشکی هستند که هیچکدام جایگزین یکدیگر نیستند بلکه مکمل هم برای اصلاح مشکلات فکی و دندانی می باشند.
ترمیم و زیبایی دندان ها
اگر مشکل دندان ها مربوط به محل قرارگیری آنهاست جابجا نمودن و حرکت دادن دندان ها تنها راه حل صحیح می باشد. ازطرف دیگر اگر اندازه دندان کوچک باشد یا بد رنگی برروی دندان ها وجود داشته باشد تنها درمان صحیح استفاده از روش های درمان ترمیم زیبایی خواهد بود. مثل بستن فضای اضافی بین دندان ها که ناشی از کوچک بودن اندازه دندان ها است به بهترین شکل با درمان های ترمیمی و زیبایی و نه ارتودنسی اصلاح می گردد. بنابراین با توجه به ماهیت مشکل، روش های درمانی صحیح متفاوت خواهد بود. با توجه به اینکه انتخاب روش درمانی نادرست قطعا مشکلات متعددی را در پی خواهد داشت.
روش های جایگزین ارتودنسی
- ارتودنسی نامرئی
- ارتودنسی زبانی
- درمان های ترمیمی و زیبایی دندان
ارتودنسی زبانی
برخلاف ارتودنسی ثابت به روش معمول که در آن دستگاه های ارتودنسی به سطح خارجی دندان ها متصل می شود در ارتودنسی زبانی یا لینگوال دستگاه ها به سطح داخلی دهان و پشت دندان ها (سمت زبان) متصل شده و کاملا پنهان و غیر قابل رویت می باشند. در این روش به علت متصل شدن وسایل به سطح داخلی دندانها بیمار بسیار احساس ناراحتی کرده از این جهت که زبان در برخورد با دستگاه ها بسیار دچار آسیب می گردد به همین دلیل و البته محدودیت های لابراتواری هنوز در ایران از این سیستم درمانی استقبال چندانی نشده است.
ارتودنسی شفاف
یکی از جدیدترین روش های ارتودنسی، ارتودنسی نامرئی یا همان پلاک های شفاف می باشد که از مزایای این سیستم میتوان به غیرقابل رویت بودن، متحرک بودن و همچنین داشتن بهداشت بهتر اشاره کرد. از اینرو از محبوبیت بسیاری برخوردارند. همچنین این پلاک ها به دلیل متحرک بودن همکاری بالای بیمار را خواستار است و دارای هزینه بسیار بالایی به نسبت درمان ارتودنسی معمول می باشد.
درمان های ترمیمی و زیبایی دندان
با توجه به کم هزینه تر بودن و طول درمان بسیار کمتر درمان های ترمیمی و زیبایی همیشه این سوال وجود داشته که آیا میتوان این درمان ها را جایگزین ارتودنسی کرد یا خیر؟ همانطور که گفته شد با توجه به شرایط بیمارو مشکلات دندانی و فکی افراد درمان مناسب انتخاب میگردد. مثلا در بیمارانی که دارای بی نظمی هستند با توجه به سالم بودن دندان ها درمان ارجح ارتودنسی می باشد. اما اگر بیمار از نظر ظاهری و شکل دندان ها نارضایتی داشته باشد بهتر است با متخصص ترمیمی و زیبایی مشورت کند تا بهترین درمان را گزیند.
انواع درمان های زیبایی و ترمیمی
لمینت
پوشش بسیار نازکی از جنس پرسلن است که به سطح دندان می چسبد. باید در نظر داشته باشید که به اندازه ضخامت لمینت از سطح بیرونی دندان تراش می خورد پس این کار با تراش دندان همراه است البته ممکن است ادعا شود که لمینت بدون تراش استفاده می شود که در این صورت هم به دلیل برجسته نمودن سطح بیرونی دندان زیبایی دندان به مخاطره می افتد آنچه که مسلم است این است که برای مراجعه کننده هایی که سطح بیرونی دندان با پوسیدگی شکستگی یا تغییر رنگ قابل توجهی همراه باشد لمینت بهترین درمان می باشد.
درمان لمینت از مشکلاتی نظیر تغییر رنگ شکستگی یا افتادن لمینت برخوردار است که ممکن است به وجود بیاید از این رو مراقبت ها و همکاری های بسیار بیمار را خواستار است. همچنین باید اضافه کرد که در دندان های دارای موقعیت غلط در قوس دندانی و بی نظم استفاده از لمینت ها به دلیل به هم زدن شکل طبیعی دندان، زیبایی مناسب را تامین نمی کند که در چنین مواردی بهترین درمان برای اصلاح ناهنجاری و بی نظمی دندان ارتودنسی است.
روکش یا ونیرهای کامپوزیت
یکی دیگر از روش های ترمیمی دندان روکش ها یا ونیرهای کامپوزیت می باشند. این درمان نیز برای بیماران دارای پوسیدگی دندانی تغییر رنگ داخلی (و نه تغییر رنگ خارجی که با روش های بلیچینگ قابل درمان است) و همچنین شکستگی دندان که اثرات زیبایی دارد. روکش ها و کامپوزیت ها نیز مانند لمینت پتانسیل تغییر رنگ و شکستگی را دارند.
نکته حائز اهمیت اینجاست که دندان های سالم نباید تحت درمان های تهاجمی که نیاز به تراشیدن دندان دارند قرار گیرند اما در عین حال این به معنی انکار درمان لمینت یا روکش کامپوزیت برای اصلاح شکل دندان پوسیده بد رنگ و شکسته نمی باشد باید مراقب باشیم که هر درمانی مورد تجویز خود را دارد و در این مورد با دقت با ارتودنتیست و یا متخصص ترمیمی خود مشورت کنید.
